Trao đổi với VnExpress.net, đại diện ban Khai thác tàu biển – Tổng công ty Hàng hải cho biết tàu Hoa Sen đang neo tại một cảng của Trung Quốc. Không có hỏng hóc lớn nhưng tàu Hoa Sen phải ngừng hoạt động do không có người thuê. Trước đó, trong quá trình tái cơ cấu Tập đoàn Công nghiệp tàu thủy (Vinashin), tàu Hoa Sen được chuyển giao cho Vinalines quản lý, khai thác vào tháng 7/2010.
Tàu Hoa Sen tiếp tục lận đận sau khi có chủ mới. Ảnh: Mỹ Giang
Sau một thời gian sửa chữa, tìm kiếm đối tác cho thuê và thanh toán hơn nửa tỷ đồng tiền nợ phí hàng hải, đến ngày 14/2/2011, tàu Hoa Sen đã được phép rời Nha Trang để chuyển giao cho đối tác là Công ty Lianyungang CK Ferry (liên doanh giữa Hàn Quốc và Trung Quốc). Theo hợp đồng, đối tác sẽ thuê định hạn tàu trong thời gian 6 tháng (với giá 16.500 USD một ngày) trước khi chuyển sang thuê tàu trần (không thuê thuyền viên) trong vòng 2 năm.
Tuy vậy, không lâu sau khi được cho thuê, tàu Hoa Sen tiếp tục gặp rắc rối khi bị bắt giữ tại Hàn Quốc để làm tài sản đảm bảo giải quyết một vụ tranh chấp hàng hải khác của Vinalines. Tổng công ty Hàng hải sau đó phải trả số tiền gần 4,3 triệu USD để chuộc tàu. Tuy nhiên, đối tác thuê tàu sau đó đã “bỏ của chạy lấy người” khiến tàu Hoa Sen tiếp tục rơi vào tình trạng không ai thuê. Con tàu tai tiếng này sau đó được đưa về neo ở cảng Trung Quốc và nằm lại đó từ giữa năm 2011 đến nay.
Theo đại diện ban Khai thác tàu biển Vinalines, Tổng công ty vẫn đang tiếp tục tìm kiếm đối tác thuê tàu nhưng có rất ít tín hiệu lạc quan, trong khi hàng ngày vẫn phải trả các chi phí neo đậu, bảo dưỡng, hoa tiêu… Tuy không đưa ra con số cụ thể nhưng ông này cho biết các khoản phí nêu trên đều rất lớn. “Trong thời gian tới, nếu không thể tìm được đối tác cho thuê, rất có thể Vinalines sẽ phải tính tới việc bán tàu để cắt lỗ”, ông này cho biết.
Trao đổi với VnExpress.net vào thời điểm tiếp nhận con tàu giữa năm 2010, một lãnh đạo của Vinalines cho biết tàu Hoa Sen thực chất chỉ thích hợp với việc khai thác du lịch và vận tải chặng ngắn (giống như được sử dụng tại khu vực Địa Trung Hải). Trong khi nếu vận tải tuyến Bắc – Nam như Vinashin, hiệu quả kinh tế sẽ rất thấp: “Riêng tiền dầu sẽ lỗ khoảng một tỷ đồng mỗi ngày”, lãnh đạo này cho biết.
Tàu Hoa Sen là loại tàu ro-pax (tàu chở xe và hành khách) trọng tải 7.550 DWT, cao 7 tầng và có sức chứa 500 ôtô 4 chỗ, 70 xe tải, 160 xe container 40 feet cùng gần 640 hành khách. Tàu được đóng năm 2001 và được Vinashin mua lại từ Italia vào cuối năm 2007 với giá 60 triệu euro (tương đương gần 1.300 tỷ đồng tính theo tỷ giá lúc đó) nhằm chuyên chở hàng hóa, khách du lịch trên tuyến Bắc – Nam. Tuy vậy, chỉ sau 40 lần hải hành với trục trặc, Vinashin đã phải cho dừng hoạt động con tàu từ đầu năm 2009 do thua lỗ, kém hiệu quả.
Tàu Hoa Sen cũng được xem là một trong những điểm tối nhất trong hoạt động của Vinashin dưới sự điều hành của cựu Chủ tịch Phạm Thanh Bình. Việc cố ý làm trái trong quá trình mua bán và vận hành tàu Hoa Sen là nội dung quan trọng của cáo trạng được Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đưa ra đối với ông Bình và các bị can khác trong vụ xét sử sai phạm tại Vinashin đang diễn ra tại Hải Phòng.
Theo cáo trạng, ông Bình (với tư cách là người tổ chức) và các đồng phạm đã cố ý làm trái khi thực hiện một số hành vi như không thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, phê duyệt mua tàu trước khi lập và thẩm định dự án, không thực hiện thủ tục chào hàng cạnh tranh, không quyết toán vốn dự án… Hậu quả của những hành vi này, theo giám định, đã gây thiệt hại cho Vinashin nói riêng và ngân sách nói chung gần 470 tỷ đồng, trong đó riêng tiền lãi vay và chi phí vay vốn đã lên tới hơn 464 tỷ.
Vào đây để bình luận về nguyên nhân đổ vỡ của Vinashin
Nhật Minh