Nằm trong hệ thống khu dự trữ sinh quyển thế giới, khu du lịch sinh thái U Minh Thượng chắc chắn là địa điểm không nên bỏ qua với những ai thích khám phá thiên nhiên vạn vật. Đây còn là dịp để chúng ta hoài niệm những câu chuyện gắn với lịch sử hào hùng của dân tộc. Hãy cùng Campingviet.vn khám phá xem có gì thú vị ở địa điểm này nhé!
1. Giới thiệu khu sinh thái U Minh Thượng
Khu bảo tồn thiên nhiên U Minh Thượng thuộc địa phận của các huyện An Biên, An Minh và Vĩnh Thuận của tỉnh Kiên Giang. Trước đây, rừng U Minh Thượng còn có tên gọi là “Thập Câu” vì có 10 con rạch lớn chảy ra vịnh Thái Lan. Từ một khu bảo tồn thiên nhiên cấp tỉnh, đã được nâng cấp lên thành Vườn Quốc gia U Minh Thượng vào tháng 1 năm 2002. Tổng diện tích của khu rừng là 21.107 ha, trong đó vùng lõi chiếm 8.038 ha, còn lại là vùng đệm cho người dân canh tác. Sở hữu một hệ sinh thái cực kỳ độc đáo và đa dạng cùng bầu không khí trong lành, vẻ đẹp hùng vĩ, U Minh Thượng đã trở thành một điểm đến du lịch cực kỳ thu hút du khách đến miền Tây Nam Bộ. Cụ thể, khu du lịch là nơi sinh sống và phát triển của hơn 200 loài thực vật mà tiêu biểu là cây tràm và hàng trăm loài động vật hoang dã các loại.
Đặc biệt, trong hệ sinh thái rừng úng phèn của đồng bằng sông Cửu Long, duy nhất hệ thực vật rừng của vùng lõi Vườn Quốc gia U Minh Thượng có những đặc điểm của rừng cực đỉnh nguyên sinh. Đó là các ưu hợp rừng tràm hỗn giao và rừng tràm trên đất than bùn, với diện tích gần 3.000 ha.
Năm 2006, Vườn được công nhận là một trong 3 khu vực trọng yếu của Khu dự trữ sinh quyển thế giới thuộc vùng ven biển và vùng biển Kiên Giang. Năm 2012, Vườn Quốc gia U Minh Thượng là Vườn Quốc gia thứ 5 của Việt Nam được công nhận là Vườn Di sản ASEAN và là Vườn Di sản ASEAN đầu tiên trên đất than bùn trong khu vực. Đến năm 2015 được công nhận là khu Ramsar thứ 2.228 của thế giới và thứ 8 của Việt Nam.
Vườn quốc gia U Minh Thượng còn là bối cảnh trong tác phẩm nổi tiếng “Đất rừng Phương Nam” của nhà văn Đoàn Giỏi. Các cảnh đẹp nguyên sơ cùng con người tảo tần, hào phóng, đôn hậu, nghĩa khí đã được tái hiện lại rất chân thực trong bộ phim gắn liền với tuổi thơ của rất nhiều người.
Bên cạnh đó, rừng U Minh Thượng trước đây cũng đã từng là một khu căn cứ Cách mạng vô cùng quan trọng của các cơ quan đầu não trong cả 2 thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp và Đế quốc Mỹ của quân và dân tỉnh Kiên Giang nói riêng và khu vực Tây Nam Bộ nói chung.
2. Hướng dẫn di chuyển
Để di chuyển từ thành phố Rạch Giá đến Vườn quốc gia U Minh Thượng, bạn có thể lựa chọn xe khách hoặc sử dụng phương tiện cá nhân cụ thể như sau:
Xe khách: từ thành phố Rạch Giá, du khách bắt xe khách chạy tuyến bến xe Rạch Sỏi – bến xe Cà Mau. Khi đến ngã tư Cộng Sự thì xuống để liên hệ với người dân địa phương và thuê xe ôm đi đến Vườn quốc gia U Minh Thượng. Một số hãng xe uy tín mà bạn có thể tham khảo như Xe khách Như Ngọc, Xe khách Tuyết Hon, Xe khách Ngọc Ân, Xe khách Hoàng Hải Quân,…
Phương tiện cá nhân: Nếu muốn phượt Vườn quốc gia U Minh Thượng bằng xe máy hoặc ô tô riêng thì bạn xuất phát từ Rạch Giá rồi chạy thẳng theo hướng Quốc lộ 63. Sau khi đến ngã tư Cộng Sự thì rẽ phải theo hướng đi vào Hồ Hoa Mai. Tiếp tục di chuyển thêm khoảng 8km nữa sẽ đến với Vườn quốc gia U Minh Thượng.
3. Tham quan vườn quốc gia U Minh Thượng
3.1 Khám phá thảm sinh thực vật phong phú
Khu du lịch sinh thái U Minh Thượng có rất nhiều điều thú vị để khám phá, bạn có thể bắt đầu từ sáng sớm để tham quan trọn vẹn nơi này. Sau khi mua vé tham quan, du khách sẽ đi thuyền hoặc vỏ lãi (thuyền gắn máy) để rẽ nước vào sâu trong rừng, bắt đầu chuyến tham quan. Vào sâu bên trong là khu rừng tràm xanh mướt, xum xuê. Du khách sẽ bắt gặp những người ngư dân đang buông cần giữa rừng, tạo thành một bức tranh sống động mà bình yên giữa mênh mông sông nước. Mỗi lần thuyền len lỏi lách qua các bưng, bầu là một lần du khách choáng ngợp với cảnh đẹp thiên nhiên hiện lên trước mắt. Khắp nơi đâu cũng dày đặc một màu xanh của những bông súng, bồn bồn, rau muống,… phủ kín cả mặt nước như một tấm thảm xanh đẹp mắt. Những khung cảnh đậm chất thiên nhiên, hoang dã dần hiện ra mãn nhãn sẽ khiến bạn phải trầm trồ. Đây quả thực là khoảnh khắc đắm mình vào thiên nhiên thư giãn và tươi mát, bỏ lại đằng sau những lo toan, bộn bề của cuộc sống thường nhật.
Tới đây, du khách có cơ hội khám phá và chiêm ngưỡng nhiều loại sinh thực vật quý hiếm. Theo thống kê, U Minh Thượng là nơi sinh sống của hơn 200 loài thực vật thuộc 84 họ. Trong đó, có nhiều loài cây thân gỗ cao, to như: Bùi, Dấu, Mốp, Trâm, Gáo,… Bên cạnh đó, hệ động vật nơi đây cũng rất phong phú với sự hiện diện của 32 loài thú, 186 loài chim, 39 loài bò sát lưỡng cư và 34 loài cá. Đặc biệt, nhiều loài thú nằm trong Sách Đỏ của Việt Nam như: Rái cá mũi lông, cầy vòi hương, Mèo cá, sóc Finlayson, Bồ nông chân xám, Sunda (tê tê) Java,…
3.2 Hoài niệm về lịch sử oai hùng của dân tộc
U Minh Thượng là một trong những khu căn cứ địa cách mạng trải qua hai thời kỳ kháng chiến chống Pháp và Mỹ ở khu vực Tây Nam Bộ. Đây còn là nơi thành lập các lực lượng quan trọng như: chi bộ Đảng đầu tiên của Đảng bộ tỉnh Kiên Giang, Văn phòng Trung ương Tây Nam, Đảng ủy miền Nam, Quân khu 9,… Có thể nói, U Minh Thượng đã đi cùng nhân dân ta qua những giai đoạn lịch sử quan trọng của dân tộc.
Du khách có thể ghé thăm các địa điểm gắn liền với lịch sử thời bấy giờ như:
- Di tích Lịch sử – Văn hóa thời kỳ Óc Eo: Đền Vua, Kèo Một, Cạnh Đền, Nền Vua,…
- Di tích Lịch sử – Văn hóa Khmer Xẻo Cạn
- Di tích Lịch sử – Cách mạng Căn cứ U Minh Thượng: Bia chiến thắng Bàu Môn, bia chiến thắng Xẻo Rô,…
- Di tích Lịch sử – Cách mạng Căn cứ Ban An Ninh Khu 9
3.3 Chiêm ngưỡng Máng Dơi, Trảng Chim
Máng Dơi hay Trảng Dơi và Trảng Chim là hai điểm đặc trưng của vườn quốc gia U Minh Thượng. Trảng Dơi là ngôi nhà của hàng ngàn con dơi, có diện tích khoảng 15 hecta, theo khảo sát số lượng đông nhất là dơi quạ, trong đó quý nhất là loài dơi ngựa Thái Lan, một loại dơi quạ lớn đang bị đe dọa tuyệt chủng. Loài dơi này có sải cánh rất dài, thức ăn chủ yếu của chúng là hoa quả và mật ong rừng. Tên gọi Máng dơi là do tập tính của loài động vật này thường treo mình trên những tán cây, nên người dân ví như khi đi làm đồng về thường máng cái nón hay cái gàu lên vách nhà, lâu dần thành quen người ta gọi nơi này là Máng dơi. Bầy dơi thường đi ăn ở Cần Thơ và trở về trú ngụ tại đây. Trảng Chim hay sân chim là nơi cư trú của rất nhiều loài chim nhiều màu sắc rất bắt mắt. Khi thuyền rẽ sóng, cả đàn chim vỗ cánh tung bay, chao liệng giữa không trung tựa như một vũ điệu rừng xanh ngoạn mục. Du khách đến đây sẽ cảm nhận được sự sống của các sinh vật quý hiếm đang phát triển từng ngày. Điều đặc biệt thú vị là quãng đường từ Trảng Dơi đến Trảng Chim, có nhiều chỗ bèo tập trung dày đặc bèo tản nhọn không thấy được mặt nước.
Du khách còn được trải nghiệm đi trên những cây cầu khỉ, ghép bằng gỗ tạp tiến về đài quan sát cao khoảng 30 mét. Từ trên cao, phóng tầm mắt ra bốn phía, hít căng lồng ngực không khí trong lành, tận hưởng cái bao la, sảng khoái của thiên nhiên, đất trời. Trời xanh, bồng bềnh mây trắng. Hàng ngàn con chim lớn đậu trên những ngọn cây cao, thi thoảng tung cánh bay lên, làm thành những vũ điệu hoang dã và quyến rũ.
3.4 Trải nghiệm câu cá trên hồ Hoa Mai
Hồ Hoa Mai đúng như tên gọi của nó, nhìn từ trên cao sẽ mang hình dáng một đóa hoa mai năm cánh. Nhiều người cho rằng, đây là vết tích của những hố bom do Mỹ ném xuống trong những trận chiến ác liệt thời chiến tranh chống Mỹ, cứu nước. Chung quanh hồ cây cối mọc tươi tốt tạo nên khung cảnh mát lành.
Câu cá là một trong những hoạt động thú vị được nhiều du khách lựa chọn để trải nghiệm khi đến đây. Bạn có thể thuê xuồng ở Hồ Hoa Mai, mang theo thức ăn, nước uống, đồ nghề câu cá rồi đi thuyền dọc theo những dòng kênh ngập tràn hoa súng, chọn một điểm để buông cần câu. Chỉ mất khoảng 40.000đồng/vé/người/ngày cộng với 30.000 đồng thuê một chiếc xuồng 3 lá là bạn có thể trải nghiệm câu cá tại đây. Hoạt động được ví như thú vui tao nhã, tập làm một “ngư ông” chính hiệu, hành nghề giữa khung cảnh thiên nhiên yên bình. Khu du lịch còn hỗ trợ du khách trong việc chế biến các món ăn từ nguyên liệu là thành quả mà chính bạn câu được. Món cá sẽ hấp dẫn khi dùng kèm với các loại rau đồng như rau choại, lá mỏ quạ, bồn bồn tươi… giúp bạn cảm nhận thêm được nét dân dã cũng như hương vị của đặc sản cá rừng U Minh Thượng. Nếu may mắn bạn có thể câu được những con cá lóc to bằng bắp chân, nặng từ 3-4kg.
3.5 Tìm hiểu văn hóa người dân bản địa
Tham gia vào loại hình du lịch cộng đồng homestay, du khách có cơ hội tìm hiểu văn hóa bản địa, cùng làm, cùng sống với người dân. Vùng U Minh Thượng là nơi sinh sống hòa hợp của ba dân tộc anh em là Kinh, Hoa, Khmer, trong đó người Kinh chiếm đa số. Do đặc thù về đất, nước, khí hậu, sinh thái tự nhiên của vùng đã từ lâu hình thành nên những nét rất đặc trưng trong đời sống văn hóa và sản xuất. Ở U Minh Thượng có một nghề truyền thống là “gác kèo, ăn ong”. Đầu xuân, người dân lấy cây làm kèo, mang ra những khu rừng tràm, gác lên để ong bay về làm tổ. Sau 15 ngày, kể từ khi ong xuống làm tổ sẽ cho thu hoạch đợt mật đầu tiên. Một tổ ong có thể lấy mật được ba, bốn lần; tổ lớn có thể thu được 15 đến 20 lít mật. Mật ong rừng tràm U Minh vốn nổi tiếng ngon, bổ, mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho người dân. Đến tham quan rừng U Minh vào thời điểm này, bạn sẽ có dịp theo chân những người thợ gác kèo vào rừng lấy mật, vừa là trải nghiệm lý thú vừa được thưởng thức món ong non vừa cắt xuống, chấm thêm tí mật vàng óng dẻo quánh rất tuyệt vời.
Ngoài ra, du khách có thể tham gia các hoạt động như đi giăng câu, giăng lưới. Vào mùa ngập nước, đi cùng người dân bằng xuồng trên các kênh rạch và luồn lách, len lỏi trong các khu rừng, càng đi sâu vào trong, du khách càng khám phá ra những điều bí ẩn của rừng tràm, những tổ chim, tổ ong, đặc biệt là các loài cá kiếm ăn, sinh sản trong rừng. Đến đây vào mùa tràm nở hoa thì toàn bộ khu rừng ngan ngát mùi hương tràm.
4. Ở đâu khi tới đây?
Đa phần khách du lịch U Minh Thượng sẽ đến tham quan, ăn uống, vui chơi từ sáng sớm rồi ra về trong ngày. Những ai muốn ở lại để tiếp tục với những địa điểm khác tại Kiên Giang sẽ có nhu cầu tìm chỗ lưu trú. Vì rừng U Minh Thượng cũng chưa phát triển nhiều dịch vụ khách sạn, nhà nghỉ cho du khách lưu trú. Nếu có nhu cầu nghỉ lại, bạn có thể đến với vườn du lịch Hương Tràm. Đây là một trong những nơi được thiết kế rất đẹp. Các căn phòng đều được bố trí khá hài hòa giữa rừng tràm yên tĩnh, tuy mộc mạc nhưng lại đầy thơ mộng.
Bên cạnh đó, bạn có thể tham khảo một số nhà nghỉ ở huyện U Minh Thượng như: nhà nghỉ Anh Hoài, Ngọc Giàu, Tấn Đạt, Hải Hường, Huỳnh Như… Đối với những ai muốn kết hợp du lịch Rạch Giá hay Hà Tiên, thì bạn có thể chọn lưu trú tại những khách sạn, nhà nghỉ trong những thành phố trên để thuận tiện cho việc di chuyển.
5. Ăn gì khi đến đây?
Sẽ thật thiếu sót nếu đến thăm U Minh Thượng mà không thưởng thức những món ăn thơm ngon và dân dã của miền Tây sông nước. Ngay bên cạnh hồ Hoa Mai là khu nhà sàn, nơi cho bạn dừng chân nghỉ mát và khám phá ẩm thực nơi đây. Trong không gian mát mẻ của rừng tràm, bạn có thể vừa ngắm cảnh vừa ăn các món “hương đồng, gió nội” như: Cá lóc nướng trui cuốn rau sống, Mắm cá lưỡi trâu, lẩu mắm với rau rừng, Cá rô kho trái giác, cá lóc hấp bồn bồn, cá lóc nướng đất sét, cá trê nướng ăn kèm mắm gừng, bánh tráng chấm với nước mắm me, món cá rô đồng nướng lụi, cá thác lác chế biến 5 món… Hương vị của món ăn sẽ thêm đậm đà hơn khi được thưởng thức cùng rượu đế miền Tây Nam Bộ. Chỉ vừa nghe tên những món ăn đặc trưng tại đây thôi cũng cảm nhận được nét độc đáo nơi đây. Mặc dù không chế biến cầu kỳ nhưng chắc chắn sẽ để lại cho bạn nhiều ấn tượng khó phai khi tới đây.
6. Lưu ý khi tham quan
U Minh Thượng được mệnh danh là lá phổi xanh của đồng bằng sông Cửu Long, quanh năm tràn ngập sắc xanh bạt ngàn. Vì thế bạn có thể tới đây tham quan bất kể thời gian nào trong năm, mỗi mùa sẽ mang một vẻ đặc trưng riêng. Vào mùa khô nóng nực, khu rừng trở nên mát mẻ, du khách có thể tưới mát tâm hồn giữa bạt ngàn cây cối và ngắm nhìn những đàn thú rừng quý hiếm hay lắng nghe tiếng chim hót. Mùa mưa là mùa nước nổi nên mực nước dâng cao, bạn sẽ được ngồi trên những chiếc vỏ lãi dễ dàng rẽ nước trôi đi giữa rừng tràm xanh mướt, ngát hương.
Để chuyến hành trình khám phá vườn quốc gia U Minh Thượng diễn ra thuận lợi, bạn cần mang theo những vật dụng cá nhân cần thiết: bàn chải, kem đánh răng, khăn mặt, kem chống nắng,… Ngoài ra, mang theo một số vật dụng y tế cơ bản như: băng gạc, urgo, thuốc chống côn trùng, dầu gió, thuốc đau bụng, sốt, thuốc chống dị ứng,…giúp bạn xử lý nhanh những tình huống không may gặp phải. Đặc biệt một số khu vực trong rừng có rất nhiều muỗi, bạn nên chú ý mang quần áo dài và sử dụng kem chống muỗi nếu cần thiết.
Trong quá trình đi tham quan, không nên trêu đùa với những sinh vật lạ hay hái hoa quả rừng ăn khi không biết rõ về chúng. Du khách nên hỏi người hướng dẫn hoặc người dân đi cùng để đảm bảo an toàn khi tham quan. Vào mùa khô hanh, du khách không nên tự ý mang theo những thứ dễ gây cháy. Ngoài ra, giữ gìn vệ sinh môi trường ở đây cũng là một lưu ý quan trọng để bảo tồn không gian xanh, sạch đẹp.
Nhắc đến rừng U Minh Thượng, chắc hẳn nhiều người sẽ mường tượng ra khu rừng u tịch, yên tĩnh. Nhưng khi càng đi sâu vào phía trong mới thấy được sức sống của vạn vật đang nảy nở rất sôi động. Đan xen giữa những khoảnh khắc yên bình là tiếng chim chóc, tiếng rừng cây rì rào trong gió, tiếng xuồng máy. Ngồi trên thuyền nhìn xung quanh mới cảm nhận được sự nhỏ bé của bản thân trước rừng cây, hồ nước rộng lớn. Không gian thoáng đãng, không khí trong lành sẽ tạo cảm giác thư thái cho bất kỳ ai đến đây. Nơi đây còn gợi nhắc cho chúng ta nhớ về thời kì oai hùng của lịch sử dân tộc, nhớ về những con người miền tây chân phương, chất phác mà anh dũng. Đây không những là khu du lịch khám phá, tăng hiểu biết mà còn là dịp để đầu óc thư thái hơn sau những bộn bề của cuộc sống.
Nguồn: Campingviet.vn