Y Tý là một xã vùng cao biên giới của huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai. Nằm ở độ cao trung bình trên 2.000m so với mực nước biển, đây là nơi duy nhất tỉnh Lào Cai có dân tộc Hà Nhì sinh sống với những nét văn hóa truyền thống độc đáo. Y Tý cách Hà Nội gần 300km, cách trung tâm thị xã Sa Pa 70km. Từ Sa Pa bạn có thể đến Y Tý bằng xe máy hoặc ô tô theo cung đường Thác Bạc-Ô Quy Hồ-Bản Khoang-qua Mường Hum để đến được nơi được ví như “ chốn bồng lai” của miền biên viễn. Từ Hà Nội du khách có thể chọn phương tiện di chuyển bằng xe khách hoặc tàu hỏa để đến thành phố Lào Cai, sau đó thuê xe máy để đến Y Tý.
Thời điểm Vàng để đến Y Tý
Mùa săn mây: Từ tháng chín đến tháng tư của năm sau là thời điểm vàng dành cho các phượt thủ săn mây. Y Tý là lựa chọn hàng đầu cho những phượt thủ mê săn mây, để thực sự tận hưởng cảm giác của chốn bồng lai tiên cảnh. Đứng trên mỏm đá Ngải Thầu, để du khách cảm nhận được thiên đường mây, một biển trời mây bồng bềnh trôi khắp thung lũng
Săn mây
Mùa Vàng Y Tý: Ruộng bậc thang- một nét văn hóa độc đáo của đồng bào các dân tộc vùng núi Tây Bắc, nó gắn liền với nền nông nghiệp lúa nước cũng như các lễ hội văn hóa truyền thống. Tuy nhiên, ruộng bậc thang của Y Tý mang hương vị độc đáo riêng, đặc biệt vào cuối tháng 8 đến giữa tháng 9 hàng năm, Y Tý ngập tràn trong sắc vàng óng của lúa chín. Những thửa ruộng xếp lên nhau nối tiếp như những đợt sóng tràn chạy trên các triền núi. Đồng lúa vàng, đồi núi xanh cùng những đám mây trắng bồng bềnh tạo nên một vẻ đẹp quyến rũ đến mê hồn. Trong ánh nắng vàng dịu dàng của mùa thu hòa cùng mùi thơm dịu nhẹ của lúa trong mùa gặt, Y Tý đẹp nao lòng người như một bức tranh phong cảnh tuyệt mỹ. Bạn hãy thả mình để được rong ruổi trên những thửa ruộng bậc thang mà hít hà cái mùi thơm nhè nhè của lúa hòa cùng cuộc sống lao động với những người dân vô cùng thân thiện và mến khách để có được cảm giác thư giãn hiếm có trong trải nghiệm của mình.
Muà vàng ở Y Tý
Y Tý Mùa nước đổ: Ruộng bậc thang Y Tý là một kiệt tác do con người tạo ra trên những sườn núi cao. Vào mùa mưa của tháng 5 tháng 6 hàng năm, những cơn mưa trút xuống đã tạo nên một cảnh tượng thiên nhiên hùng vỹ. Những thửa ruộng bậc thang như những tấm gương uốn lượn phản chiếu sắc xanh xinh xắn của nền trời vào mùa hè. Với những người mê phượt để tìm cái cảm giác lành lạnh hiếm hoi của mùa hè thì Y Tý là một địa điểm không thể bỏ qua.
Những nơi nhất định phải đi trên cung đường khi đến Y Tý
* Xã A Lù: Xã A Lù nằm dọc theo con suối Lũng Pô thơ mộng với những cung đường quanh co nên nơi đây vẫn giữ được vẻ đẹp hoang sơ với những dãy núi cao xen lẫn trong các thửa ruộng bậc thang hùng vỹ và những nếp nhà xinh xắn nằm rải rác bên lưng núi của đồng bào các dân tộc thiểu số.
* Thôn Ngải Thầu: Từ A Lù sang Ngải Thầu là hành trình đẹp nhất trong giấc mơ chinh phục Y Tý mùa lúa mùa săn mây của các phượt thủ. Khi ánh mặt trời của mùa thu dần buông là khoảnh khắc cho những đám mây vấn vít thành tầng tầng lớp lớp tựa chốn thiên đường trong thời khắc giao hòa của đất trời dưới ánh hoàng hôn.*Đỉnh Lảo Thẩn: Một trong những đỉnh núi nổi tiếng vùng Tây Bắc, mà mỗi khi đến với Tây Bắc thì không thể bỏ qua cơ hội chinh phục đỉnh núi này. Nơi đây được ví như điểm tập dượt dành cho du khách muốn chinh phục đỉnh Fansipan bằng đường bộ. Nằm ở độ cao 2860m so với mực nước biển, Lảo Thẩn là địa điểm Vàng cho những phượt thủ mê chinh phục, săn mây, đón bình minh hay ngắm những bông hoa dại phủ kín cả vùng trời.
Trên đường chinh phục Lảo Thẩn
* Thôn Lao Chải: là nơi có cộng đồng người dân tộc Hà Nhì đen sinh sống đông nhất của xã Y Tý, nơi có những ngôi nhà nấm trình tường xinh xắn lẩn khuất những những tán cây của rừng đại ngàn Y Tý. Đồng bào dân tộc Hà Nhì rất hiền hậu và hiếu khách. Đến nơi đây bạn sẽ được nếm thử món bia Hà Nhì mang cái vị ngòn ngọt, thanh thanh được ủ từ cơm nếp.
* Chợ Y Tý: Là phiên chợ được duy trì từ xưa đến nay và họp chợ vào thứ 7 hàng tuần. Đến ngày họp chợ người dân từ các bản làng của xã Y Tý, Mường Vi, Dền Sáng. Họ mặc những bộ quần áo truyền thống, mình mang hàng hóa xuống chợ để trao đổi, gặp gỡ. Phiêm chợ không chỉ là nới trao đổi hàng hóa, mà còn là nơi hò hẹn của những đôi trai gái, nơi gặp gỡ hàn huyên của những người bạn, người thân.
Chợ phiên Y Tý
Y Tý đại ngàn, mảnh đất thần tiên chứa đựng bao điều thú vị đang chờ đón bạn đến khám phá.
Tố Uyên