Mông Cổ không chỉ là điểm đến nghỉ dưỡng hay để tận hưởng. Đó là một cuộc hành trình với những trải nghiệm thiếu thốn vật chất, tiện nghi, công nghệ hiện đại. Bạn sẽ đi trên những con đường tệ nhất thế giới, không có mạng, không có điện… Tuy nhiên, đổi lại, bạn sẽ được trải nghiệm một giấc mơ không thể nào quên.
Đôi nét về Mông Cổ
Nhiều người nhầm lẫn Mông Cổ với vùng Nội Mông thuộc Trung Quốc. Thực tế Mông Cổ là một quốc gia độc lập có tên tiếng Anh là Mongolia. Với địa hình được chia thành ba vùng là vùng hoang mạc, bán sa mạc và sa mạc ở phía Nam; vùng thảo nguyên bất tận ở miền Trung; và vùng núi cao ở phía Tây, Bắc.
Với diện tích gấp 5 lần Việt Nam nhưng dân số chỉ khoảng 3 triệu người, Mông Cổ có mật độ dân số thấp nhất thế giới chỉ 1.97 người/km². Đặc sản của Mông Cổ chính là “sự hoang vắng”. Bạn không thể thực sự hiểu ý nghĩa của sự hoang vắng cho đến khi bạn trực tiếp trải nghiệm tại đây.
“Mông Cổ – vùng đất của bầu trời xanh”, với 250 ngày nắng mỗi năm. Tuy nhiên, nhiệt độ trung bình vào mùa đông là -30 độ C. Mùa hè, nhiệt độ chênh lệch giữa ngày và đêm cũng rất lớn. Vì vậy, Mông Cổ được coi là một trong những vùng có khí hậu khắc nghiệt nhất thế giới.
Thủ đô Ulaanbaatar (UB) là thành phố lớn nhất và là trung tâm chính của Mông Cổ. Với dân số khoảng 1,45 triệu người, UB là nơi phát triển và hiện đại. Đáng chú ý, GDP đầu người của Mông Cổ luôn cao hơn Việt Nam.
Du lịch Mông Cổ có tốc độ phát triển chậm, thời gian du khách thường chỉ dành khoảng 1-2 ngày để khám phá UB. Thời gian còn lại để khám phá thiên nhiên hoang dã và trải nghiệm cuộc sống du mục ngoài đô thị. Đó là những cung đường đẹp như tranh vẽ, thảo nguyên bất tận và những dãy núi tráng lệ kết hợp với bầu trời xanh. Đây chính là nét hấp dẫn của du lịch Mông Cổ. Tuy nhiên, hãy lưu ý rằng hệ thống giao thông tốt chủ yếu chỉ có xung quanh thủ đô. Các con đường đi qua những vùng hoang mạc và thảo nguyên của Mông Cổ thường chỉ là những con đường đất hoặc thậm chí không có đường.
“Một chuyến đi đầy bụi đường dành cho những người đủ độ điên để tận hưởng nó, để mỗi khi đứng trước một khung cảnh tươi đẹp, bạn sẽ thấy mọi khó khăn, thiếu thốn gì đó đều sẽ bị lãng quên hết.” Điều mà tôi muốn nhấn mạnh lại lần nữa. Đi Mông Cổ rất tuyệt vời để trải nghiệm. Nhưng đó là một cuộc phiêu lưu gian nan, yêu cầu sự chuẩn bị hành trang, kỹ năng và sức khỏe để hòa mình vào cuộc sống “du mục”. Nếu bạn không phù hợp, hãy đi theo tour của Campingviet.vn hoặc các công ty du lịch uy tín khác.
Con người – Ngôn ngữ – Tiền tệ – Internet
Dân du lịch thường ấn tượng mạnh với con người và thiên nhiên Mông Cổ. Dân du mục đặc biệt thân thiện và hiếu khách. Họ tin rằng sự hạnh phúc và giàu có là được có nhiều khách du lịch. Bạn sẽ luôn cảm thấy ấm áp từ những nụ cười chào đón trên khắp thảo nguyên. Họ còn sẵn lòng mời du khách nghỉ đêm lại và thiết đãi những bữa ăn ấm cúng.
Ngôn ngữ chính ở Mông Cổ là tiếng Mông Cổ. Tiếng Nga và Trung Quốc cũng được sử dụng phổ biến. Tại thủ đô Ulaanbaatar, nhiều người biết tiếng Anh, nhưng khi rời xa thủ đô, tiếng Anh trở nên xa xỉ.
Tiền tệ được sử dụng tại Mông Cổ là đồng Tögrög (Tugrik) ký hiệu MNT hoặc USD. Ulaanbaatar có đầy đủ phương thức thanh toán hiện đại, nhưng khi đi ra vùng ngoại ô, hãy chuẩn bị tiền mặt.
Wifi được phủ sóng rộng rãi ở thủ đô và đa số các trại Ger. Hầu hết du khách sử dụng sim 3G hoặc sim 4G có giới hạn dung lượng, có thể mua ở sân bay. Đặc biệt, ở Mông Cổ, việc sử dụng Facebook không tốn dung lượng. Tuy nhiên, trên các cung đường, cũng có rất nhiều điểm không có sóng, do đó một sim có thể dùng trong ít nhất hai tuần. Google Map hoạt động tốt.
Nên du lịch Mông Cổ vào thời điểm nào
Mùa đông ở Mông Cổ khá khắc nghiệt với nhiệt độ trung bình giảm xuống -30 độ C. Dân địa phương chỉ ra khỏi nhà khi thực sự cần thiết. Dân du khách thường đến Mông Cổ trong khoảng thời gian ấm áp từ tháng 5 đến tháng 10. Mùa du lịch chính thường từ tháng 6 đến tháng 9, với cao điểm vào tháng 7 vì diễn ra lễ hội Nadaam từ ngày 11/07 đến 13/07.
Ngoài ra, còn có nhiều lễ hội đáng chú ý khác như Eagle Festival vào tháng 10, Khatgal Ice Festival vào tháng 2, Tsagaan Sar vào tháng 2, Bulgan Camel Festival vào tháng 2.
Nadaam là lễ hội lớn nhất, duy trì truyền thống hàng ngàn năm. Thời gian này, hãy đặt vé máy bay, tàu xe, và khách sạn trước vì đây là cao điểm cao điểm du lịch Mông Cổ. Thật là buồn cười khi các trang du lịch Việt Nam khuyên không nên đến Mông Cổ vào thời điểm này. Điều đó tương tự như khuyên đừng đến Hàn Quốc vào mùa lá vàng rơi.
Mình đã từng đến Mông Cổ vào khoảng đầu tháng 10. Thời tiết khá dễ chịu, không quá nóng. Có một vài cơn mưa và thậm chí một ngày thức dậy ở lều Ger, mình nhìn thấy có băng trên lều. Mình cũng gặp một số du khách đi vào khoảng thời gian này, thậm chí là cuối tháng 10.
Chi phí du lịch Mông Cổ tự túc
Du lịch Mông Cổ không hề rẻ. Chi phí lớn nhất là vé máy bay, với giá khoảng từ 13,5-15 triệu nếu đặt sớm. Nếu đặt muộn hoặc trong mùa cao điểm, giá có thể lên đến 25 triệu. Chi phí mỗi ngày bao gồm ăn uống, đi lại, và điểm đến, dao động ở mức 40$.
Nếu thuê hướng dẫn viên làm toàn bộ hành trình, giá khoảng 45$-100$ mỗi ngày. Với đất nước rộng lớn, dân cư thưa thớt, và điểm đến cách xa nhau, nhiều nơi không có sóng điện thoại, không có dân cư, không có điện… hãy tránh mạo hiểm tự mình khám phá, hãy đặt tour theo nhu cầu của bạn.
Có rất nhiều tour du lịch khi bạn đến UB, bạn có thể hỏi tại khách sạn hoặc liên hệ trực tiếp với hướng dẫn viên du lịch. Hai loại tour phổ biến là Tour Group (ghép đoàn) và Tour Private (đi riêng). Giá dao động từ 45$-100$ mỗi người mỗi ngày. Nếu đi theo nhóm, hãy chọn private tour để tự do thoải mái không phải để ý đến ai, tất nhiên, giá sẽ cao hơn một chút. Nhóm đi với khoảng 4-5 người sẽ là lựa chọn tuyệt vời. Một blogger mà mình theo dõi và ngưỡng mộ đã giới thiệu một tour guide tại Mông Cổ là Zolo Zolkhuu. Bạn có thể nhắn tin trao đổi lịch trình và giá cả qua messenger.
Sau một ngày tham quan UB, bạn sẽ tham gia tour riêng vòng quanh đất nước trong 14 ngày. Bạn sẽ có một chiếc xe jeep, một người lái xe và một hướng dẫn viên. Lái xe không biết tiếng Anh, nhưng hướng dẫn viên nói tiếng Anh khá tốt. Hướng dẫn viên sẽ lo toàn bộ vấn đề di chuyển, ăn uống, và điểm đến theo lịch trình đã thống nhất với đoàn.
Ngoài ra, bạn có thể tìm hiểu và khám phá cách du lịch khác, nhưng đừng mạo hiểm quá. Có hai tuyến đường sắt trên khắp Mông Cổ. Các chuyến bay nội địa cũng tương đối phổ biến, nhưng giá cả sẽ cao hơn. Có xe bus đi lại từ UB đến các tỉnh nổi tiếng du lịch… Thậm chí có người còn đi bằng xe máy.
Xin visa Mông Cổ
Việc làm visa Mông Cổ rất đơn giản. Chi phí làm visa tại Sài Gòn khoảng 57$, Hà Nội hơn 25$. Sau 10 ngày, bạn sẽ có thị thực có thời hạn 3 tháng, thời gian lưu trú tối đa 30 ngày. Thông tin chi tiết về cách làm visa Mông Cổ có thể được tìm thấy trên trang web của đại sứ quán hoặc sử dụng dịch vụ visa Mông Cổ.
Phương tiện đi Mông Cổ
Nếu bạn đang trên một hành trình khám phá nhiều quốc gia, bạn có thể đi tàu hỏa từ Bắc Kinh hoặc Moscow đến thủ đô Mông Cổ, Ulaanbaatar. Từ Bắc Kinh mất khoảng 3 ngày và từ Moscow khoảng 5 ngày. Hầu hết người Việt đến Ulaanbaatar thông qua đường hàng không đến sân bay quốc tế Chinggis Khaan.
Việt Nam không có đường bay thẳng đến Mông Cổ. Bạn sẽ phải đi qua ít nhất một điểm dừng như Bắc Kinh, Seoul hoặc Hong Kong. Các hãng hàng không Korea Air, Air China và Hong Kong Airlines thường có chuyến bay từ Việt Nam. Khi đến điểm dừng, bạn thường sẽ chuyển sang hãng MIAT Mongolian Airlines.
Giá vé máy bay từ 13,5 triệu – 25 triệu. Kinh nghiệm cá nhân của mình là nên mua vé sớm và chọn điểm dừng ở Seoul để có thêm niềm vui. Tránh chọn điểm dừng ở sân bay Pek vì đây là sân bay quốc tế buồn tẻ.
Chỗ ở, sinh hoạt hàng ngày
Nếu bạn chọn tour tại Ulaanbaatar, hướng dẫn viên sẽ lo toàn bộ ăn uống, đi lại trong suốt hành trình. Nếu không, bạn có thể tìm phòng qua các trang đặt phòng như Booking, Agoda. Chỗ ở và sinh hoạt tại thủ đô UB không có gì đặc biệt để nói vì nó hiện đại và đầy đủ. Hãy lưu ý khi bạn rời khỏi đây để khám phá đất nước đầy rộng lớn này.
Hầu hết mọi người đến Mông Cổ đều trải nghiệm việc ngủ tại các trại Ger. Đây là các khu trại mô phỏng ngôi nhà truyền thống của dân du mục. Bề ngoài, các lều tại trại Ger không khác gì thực sự. Khác biệt duy nhất là dân du mục sẵn sàng di chuyển Ger của mình trong khi trại Ger cho khách du lịch là cố định và chắc chắn. Tại thủ đô và các điểm du lịch nổi tiếng, có những trại Ger cao cấp với nội thất đầy đủ và tiện nghi như khách sạn. Vì thế, hãy coi trại Ger như một loại nhà nghỉ, khách sạn của Mông Cổ.
Phần lớn thời gian du khách sẽ ở trên các cung đường hoang dã và thường nghỉ tại các trại Ger. Tại đó, tiện nghi chỉ đạt mức cơ bản. Có những trại không có wifi. Dầu gội đầu khô là phổ biến, và ở đây, họ không sử dụng gương và lược. Vòi sen đôi khi được xem như một đặc quyền và một nhà vệ sinh xả nước được coi là xa xỉ.
Trên hầu hết các lịch trình, bạn ít nhất sẽ trải nghiệm một đêm ngủ trong một Ger thực sự, để hiểu về cuộc sống và cách sinh hoạt của người dân du mục. Lúc đó, tiện nghi có thể không đạt mức cao. Vì vậy, hãy chuẩn bị tâm lý và hành trang đầy đủ cho mọi trường hợp. Đặc biệt, hãy chú ý ăn uống và mang theo thuốc phòng các bệnh liên quan đến thời tiết và tiêu hóa.
Những thứ cần chuẩn bị và mang theo trong chuyến đi
Quần áo ấm, găng tay, vớ, mũ, khăn quàng… tùy theo mùa. Nên mặc đồ kiểu bóc vỏ lột dần dần, khi nóng lên thì lột bớt ra là khỏe nhất. Do di chuyển xa và ngồi trên xe nhiều, nên nên mặc quần thoải mái và quần thun là lựa chọn tốt. Nhiệt độ mùa đông lạnh thôi rồi. Mùa hè chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm cũng rất lớn, vì vậy vẫn cần mang đồ ấm.
Giày tốt nhất là giày hiking để dễ di chuyển. Kèm theo đôi giày sneaker để đi dạo hoặc khi ở thủ đô UB đi chơi. Đừng quên mang theo một đôi dép kẹp để đi tắm rửa ở ger.
Pin sạc dự phòng rất cần thiết để tránh hết pin khi chụp hình quá nhiều. Ở nhiều vùng lạnh, pin sẽ tụt rất nhanh. Nếu bạn cần nhiều ổ cắm, hãy mang theo ổ cắm nhiều chỗ cắm. Điện ở Mông Cổ thường có ổ cắm tròn hơn là dẹp.
Mang theo các loại thuốc dự phòng cho các bệnh do thời tiết và tiêu hóa. Đồng thời, mang theo các dụng cụ cần thiết cho sinh hoạt và di chuyển dài ngày, băng qua thảo nguyên, sa mạc không có người, nơi nhiệt độ dao động, và có bụi đầy mắt.
Tại sân bay, bạn có thể mua hai loại sim. Sim 4G – 8GB có giá khoảng 350k, loại 3GB – 11GB có giá 150k. Bạn chỉ cần mua sim 3G là được. Khi ở Mông Cổ, việc truy cập Facebook không tốn dung lượng, và với 5GB, bạn có thể sử dụng trong ít nhất hai tuần.
Chuẩn bị các công cụ giải trí. Có rất nhiều thời gian trống và yên tĩnh, hãy mang theo loa, micro, tai nghe, sách, truyện hoặc một bộ bài…
Những điều phải làm và trải nghiệm khi du lịch Mông Cổ
Ngắm những con ngựa hoang duy nhất trên thế giới nếu bạn yêu động vật: Khustain Nuruu National Park (Hustai National Park).
Cưỡi ngựa và lạc đà: có ở rất nhiều vườn quốc gia, trại ger, sa mạc Gobi…
Cầm một con đại bàng trên tay: có ở nhiều nơi, đáng chú ý là Genghis Khan Equestrian Statue. Đặc biệt là khi ghé thăm các gia đình chuyên huấn luyện đại bàng tại Bayan-Ölgii.
Tìm hiểu cuộc sống của người dân du mục: cuộc sống, sinh hoạt, ăn uống hàng ngày, chăn thả dê, cừu và bò yar… Hầu như các tour đều có. Đặc biệt là bộ tộc nuôi tuần lộc và bộ tộc huấn luyện đại bàng, bạn phải xem lịch trình tour hoặc yêu cầu trong private tour.
Xem hóa thạch khủng long tại The Central Museum of Mongolian Dinosaurs tại UB hoặc một số bảo tàng địa phương ở Gobi.
Trải nghiệm sự hoang vắng của thảo nguyên, sa mạc, đỉnh núi cùng các dòng sông băng.
Tham gia lễ hội Nadaam diễn ra vào tháng 7. Các hoạt động chính diễn ra từ 11/07 đến 13/07 trên khắp đất nước. Đây là thời điểm cao điểm du lịch Mông Cổ. Người dân mặc áo truyền thống và tham gia thi đấu vật, cưỡi ngựa, bắn cung.
Nghe nhạc truyền thống Mông Cổ tại nhà hát UB hoặc nhà của người dân du mục. Đây là một điểm đặc sắc của văn hóa Mông Cổ gọi là khoomei. Du khách tây thường thích, nhưng du khách Việt phần lớn không hợp.
Lịch trình du lịch Mông Cổ
Để khám phá toàn bộ Mông Cổ, bạn cần ít nhất một tháng hoặc ít nhất là trên 10 ngày. Nếu có thời gian hạn hẹp chỉ 7 ngày, bạn sẽ phải cắt giảm rất nhiều điểm đến. Dưới đây là danh sách 5 cung đường chính:
Ulan Bato – Töv – Dundgovi – Ömnögovi – Övörkhangai – Bayankhongor – Arkhangai – Bayan-Ölgii – Khövsgöl – Darkhan Uul & Selenge – Ulan Bato. Cung đường dài nhất dành cho việc khám phá toàn bộ Mông Cổ.
Ulan Bato – Töv – Dundgovi – Ömnögovi – Övörkhangai – Bayankhongor – Arkhangai – Khövsgöl – Darkhan Uul & Selenge – Ulan Bato. Bỏ qua Bayan-Ölgii. Bayan-Ölgii rất thú vị nhưng mất nhiều thời gian khám phá và hành trình đi đến không thuận tiện.
Ulan Bato – Arkhangai – Khövsgöl – Darkhan Uul & Selenge – Ulan Bato. Cung đường đi ngược từ thủ đô UB qua miền Trung, lên phía Bắc và trở về thủ đô. Dành cho những người đã khám phá sa mạc hoặc không có hứng thú với những kỳ quan địa chất, thiên nhiên trần trụi của Gobi.
Ulan Bato – Dundgovi – Ömnögovi – Övörkhangai – Bayankhongor – Arkhangai – Darkhan Uul & Selenge – Ulan Bato. Cung đường đi từ thủ đô UB đến miền Trung và Nam, sau đó quay về miền Trung và UB. Bỏ qua Khövsgöl phía Bắc và Bayan-Ölgii phía Tây.
Ulan Bato – Bayan Ölgii – Kazakhstan hoặc ngược lại Ulan Bato. Cung đường này có thể đi bằng máy bay. Bayan-Ölgii mang nét văn hóa và cảnh quan thiên nhiên đặc trưng khác biệt so với các vùng khác của Mông Cổ.
Vậy là mình đã chia sẻ về kinh nghiệm du lịch Mông Cổ tự túc từ A-Z siêu chi tiết. Hy vọng bạn đã có thêm thông tin hữu ích trong chuyến du lịch sắp tới. Hãy chuẩn bị hành trang, lên kế hoạch và tự tin khám phá Mông Cổ – vùng đất hoang dã và đầy sự thú vị.