Chào mừng bạn đến với một trong những điểm du lịch tuyệt vời của Hà Nam – Khu du lịch Chùa Tam Chúc. Nằm trên nền ngôi chùa cổ, khu du lịch này không chỉ mang đến sự thanh tịnh mà còn gắn liền với lịch sử văn hóa của vùng đất này. Hãy cùng tìm hiểu về Khu du lịch Chùa Tam Chúc và những điều thú vị tại đây.
Khu du lịch Chùa Tam Chúc ở đâu?
Tọa lạc trên nền ngôi chùa cổ, Khu du lịch Chùa Tam Chúc Hà Nam thuộc địa giới T.T Ba Sao và 3 thôn Vồng, Khuyến Công và Khả Phong thuộc xã Khả Phong, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam. Nơi đây là vùng ngập nước núi đá vôi, lân cận là nhiều di tích lịch sử văn hóa và danh thắng như: chùa Bà Đanh, động Vòng, đền Trúc, miếu Trung, chùa Đặng Xá, đền Bạch Mã, miếu Bóng Bà, Động Thủy, động Lim, động Chùa, đền Lê Chân, chùa Ông, chùa Tam Giáo, chùa Kiêu, chùa Vân Mộng.
Chùa Tam Chúc thờ ai?
Ngôi Chùa Tam Chúc Hà Nam cổ được xây dựng từ thời nhà Đinh, gắn với truyền thuyết “Tiền Lục nhạc – Hậu Thất Tinh”. Theo đó, trên dãy núi 99 ngọn nằm ở phía Tây Nam hướng về chùa Hương có 7 ngọn núi gần làng Tam Chúc. Tích xưa kể lại cả 7 ngọn núi này đều xuất hiện một đốm sáng lớn tựa như 7 ngôi sao, sáng suốt đêm ngày. Ánh sáng lung linh từ trên cao rọi xuống một vùng rộng lớn. Dân làng gọi đó là núi “Thất Tinh” và ngôi chùa ở đây được gọi là chùa “Thất Tinh”. Sau đó, có người đến núi Thất Tinh đục đẽo, hòng lấy đi 7 ngôi sao đặc biệt đó. Họ chất củi thành đống lớn và đốt nhiều ngày khiến cho 4 ngôi sao bị mờ dần đi, cuối cùng chỉ còn lại 3 ngôi sao. Vì thế, chùa “Thất Tinh” sau này được đổi thành chùa “Ba Sao” và thị trấn Ba Sao (Kim Bảng) cũng được lấy tên gọi từ tích ấy.
Trụ trì chùa Tam Chúc là ai?
Trụ trì chùa Tam Chúc Hà Nam là hòa thượng Thích Thanh Nhiễu. Hiện đang là Phó Chủ tịch thường trực hội đồng trị sự giáo hội Phật giáo Việt Nam. Ngoài ra, chùa Tam Chúc Hà Nam còn là nơi các thiền sư Khuông Việt, Đỗ Pháp Thuận, Đặng Huyền Quang, Trương Ma Ni tu hành.
Khu du lịch Chùa Tam Chúc Hà Nam có gì?
Khu du lich Chùa Tam Chúc Hà Nam hiện này đã hoàn thành và mở cửa cho du khách đến thăm quan các hạng mục:
1. Nhà khách Thuỷ Đình
Đến với khu du lịch chùa Tam Chúc Hà Nam, thì chắc chắn là nơi đặt chân đầu tiên của bạn sẽ là nhà khách Thuỷ Đình. Cách chùa chính khoảng 5km, Nhà khách Thuỷ Đình được xây 3 tầng uy nghi rộng lớn với mái cong cổ kính theo phong cách truyền thống trến mặt hồ Tam Chúc. Tại đây, bạn có thể mua vé thăm quan khu du lịch Chùa Tam Chúc Hà Nam và vé tàu hoặc vé xe điện để đi đến cổng chùa. Tại Thuỷ Đình cũng bán các vật dụng thiết yếu như hương, hoa và cũng là nơi bạn có thể nghỉ chân trước và sau khi lễ phật.
2. Hồ Tam Chúc
Hồ Tam Chúc là hồ nước tự nhiên, nằm trong số những hồ lớn nhất Việt Nam, bao quanh hồ là những dãy đá vôi sừng sững. Trên mặt hồ với 6 ngọn núi tượng chưng cho 6 quả chuông gắn liền với câu chuyện truyền thuyết “Tiền Lục Nhạc”. Chuyện kể rằng: “Có 6 tiên nữa giáng xuống trần gian, khi đến Tam Chúc các tiên nữ mê mẩn với cảnh đẹp hữu tình chốn này mà quên đường về. Nhà chùa đã sáu lần cử người xuống gọi mà không về, mỗi lần dùng một quả chuông làm binh khí. Và đó chính là sáu ngọn núi nằm rải rác khắp hồ nước lớn trước cảnh chùa hiện hay hay tích xưa còn gọi là Tiền lục nhạc”. Điểm nhấn của Hồ Tam Chúc còn là những đóa sen thơm mát lan tỏa khắp trong gió, trong sương, bao chùm cả một vùng rộng lớn. Đến khu du lịch chùa Tam Chúc Hà Nam đúng mùa sen, du khách được thả hồn trong cảnh sắc tươi đẹp của những đóa sen hồng, trắng tren nhau giữa mặt hồ như đưa người phàm đến với cảnh tiên.
3. Đình Tam Chúc
Đình Tam Chúc là ngôi đình cổ kính lâu đời với kiến trúc đặc trưng của đình đền Bắc Bộ, được tọa lạc trên một hòn đảo nhỏ giữa Hồ Tam Chúc. Một cây cầu nhỏ, dài nối từ bờ tới khu đình. Đứng trên sân đình hay tản bộ trên cây cầu, chúng tôi có thể ngắm nhìn toàn bộ khu hồ Tam Chúc sáng bừng, lung linh trong muôn ngàn tia nắng vàng. Tại đây còn lưu giữ nhiều dấu tích của một ngôi chùa cổ lớn, đã có liên đại hàng nghìn năm từ thời Đinh, Lê.
4. Cổng Tam Quan
Tam quan mang ý niệm “ba cách nhìn” của Phật giáo gồm có “hữu quan”, “không quan” và “trung quan”, thể hiện cái sắc (giả), cái không (Vô thường) và trung dung của cả hai. Thuyết khác thì cho rằng tam quan là “tam giải thoát môn” của Thiền tông gồm cửa Không, cửa Vô tác và cửa Vô tướng (Vô nguyện). Vì vậy mà các nước không thuộc Phật giáo Thiền tông không có xây cổng tam quan làm lối vào chùa. Cổng Tam Quan Chùa Tam Chúc Hà Nam được xây 3 tầng mái cong có tổng diện tích sàn là 3.558m2, với chiều cao là 28.8m, nhìn ra bến du thuyền và là điểm trả khách của xe điện. Từ Thuỷ Đình bạn đi thuyền mất 30 phút và đi xe điện mất khoảng 20 phút là tới Cổng Tam Quan. Từ đây du khách bắt đầu đi bộ hành hương thăm quan và dâng hương Chùa Tam Chúc Hà Nam từ 3 cổng lớn rộng mở vào khu trung tâm.
5. Vườn Cột Kinh
Bước qua Cổng Tam Quan, Du khách bắt gặp trước mắt mình là khoảng không rộng lớn với những cây cột lớn vươn lên trời. Vườn cột kinh gồm 32 cột đá xanh hình lục giác, mỗi cột nặng khoảng 200 tấn, chân cột là đài sen, đỉnh cột là nụ sen và được khắc những lời Phật dạy. Đọc những lời dăn của Phật, du khách sẽ cảm thấy lòng nhẹ nhàng hơn, sống yêu thương và sống có nghĩa hơn. Được lấy ý tưởng từ bảo vật quốc gia cột kinh chùa Nhất Trụ, Hoa Lư, Ninh Bình và được phục dựng lại với quy mô lớn không hề kém.
6. Điện Quán Âm
Qua vườn cột kinh, du khách tản bộ bước trên những bậc đá để đến dâng hương tới Quán Thế Âm Bồ Tát tại Điện Quán Âm. Tại đây, đặt bức tượng Quán Thế Âm Bồ Tát lớn bằng đồng, nặng 90 tấn. Bước vào điện, du khách sẽ choáng gợp bởi sự nguy nga cổ kính, ngước lên nhìn thấy Bồ Tát lòng cảm thấy nhẹ đi và thanh tịnh vạn phần. Quanh điện là những bức phù điêu lớn được tạc khắc bằng đá núi lửa tuyệt đẹp, kể về quá trình phổ độ chúng sinh của Quán Thế Âm Bồ Tát. Nhìn từ Điện Quán Âm, du khách có thể bao quát toàn bộ Vườn Cột Kinh như gợi nhớ cho chúng ta một lần nữa những điều dăn của Phật. Phía xa xa là Hồ Tam Chúc rộng lớn mênh mông hòa cùng núi trời như cảnh thần tiên chốn hồng trần.
7. Điện Pháp Chủ
Điện Pháp Chủ là nơi thờ Phật Thích Ca. Tại đây bạn sẽ được chiêm ngưỡng pho tượng phật Thích Ca bằng đồng lớn nhất Đông Nam Á (Nặng 200 tấn). Bảo điện được thiết kế ba tầng mái cong, cao khoảng 31 mét, mặt sàn rộng 3.000 mét vuông, nối vào chính giữa là bức phù điêu lớn kết hợp với rồng chầu 2 bên. Trước của điện có lưu hương lớn với đôi hạc lớn đứng chầu, giữa sân là đỉnh đồng khổng lồ và hai bên tả hữu là hai hàng phật ngồi tịnh thiền. Cũng như Điện Quán Âm, quanh tường Điện Pháp Chủ đều được dựng những bức phù điêu kể về quá trình sinh ra, lớn lên, thành chính quả, phổ độ phật pháp và niết bàn của Phật Thích Ca.
8. Điện Tam Thế
Điện Tam Thế tọa lạc trên diện tích rộng 5.400m2, tại đây thờ ba pho Tam Thế là tượng chưng cho quá khứ, hiện tại và tương lai. Ba pho Tam Thế nặng 80 tấn, được đúc bằng đồng đen và phía sau mỗi pho tượng Phật đều có một bức phù điêu hình chiếc lá Bồ đề. Một nhánh cây Bồ Đề được trích ra từ cây Bồ Đề 2125 năm tuổi được trồng ở sân trước cửa điện Tam Thế. Nhánh cây này được mang về từ Sri Lanka, nguồn gốc khởi thủy của nó được lấy từ nhánh phải gốc bồ đề mà Phật tu thành đạo. Sân điện còn đặt vạc đồng đen cao 4m, trên mặt vạc điêu khắc những danh nam thắng cảnh nổi tiếng nhất Việt Nam.
9. Chùa Ngọc – Đàn tế trời
Đàn Tế Trời Chùa Ngọc nằm trên đỉnh núi Thất Tinh được xây dựng bằng đá nguyên khối nặng 2.000 tấn. Để lên được Chùa Ngọc bạn phải vượt qua 299 bậc đá và lên đến độ cao 468m sẽ chạm tới nơi giao hòa giữa trời và đất. Chùa Ngọc là điểm tham quan lễ Phật cuối cùng và ở vị trí cao nhất của khu du lịch Chùa Tam Chúc Hà Nam.
10. Ba Sao cổ tự
Được trung tu tôn tạo lại vào năm 2020 và đón khách tham quan từ khoảng giữa năm. Di chuyển từ bến xe điện tại khu vực điện Tam Thế qua quãng đường khoảng 3km để đến được chùa.
Kinh nghiệm đi Chùa Tam Chúc Hà Nam
Để đến Chùa Tam Chúc Hà Nam, bạn có thể lựa chọn một trong các phương tiện như sau:
Đi từ Hà Nội
- Đặt xe buýt của Cát Bà Express, xe sẽ đón tại trung tâm Hà Nội và trả tại Chùa Tam Chúc.
- Thuê xe riêng có người lái.
- Đặt tour trọn gói Chùa Tam Chúc 1 ngày.
Đi từ Hải Phòng
- Sử dụng nhà xe chạy tuyến Hải Phòng – Hà Nam.
- Thuê xe riêng có người lái.
- Đặt tour 1 ngày từ Hải Phòng.
Đi từ Thái Bình, Nam Định
- Đi xe riêng hoặc thuê xe có người lái.
- Đi tour trọn gói từ Thái Bình hoặc Nam Định.
Đi từ Thanh Hóa
- Sử dụng nhà xe Mận Thịnh.
- Đi xe riêng hoặc thuê xe có người lái.
Trên đây là một số kinh nghiệm và thông tin hữu ích khi du lịch Chùa Tam Chúc Hà Nam. Chúc bạn có một chuyến du lịch thú vị và ý nghĩa tại đây!
