* CẤU TẠO CỦA DÂY:
– Hầu hết các dây leo núi hiện nay được làm theo công nghệ bện dây hiện đại (Kern mantle Construction) với một lõi nynol bên trong và lớp vỏ dệt có khả năng chịu mài mòn cao. Tuỳ từng loại dây, hãng sản xuất mà dây có thêm các đặc tính khác nhau như chịu nước (dry rope), mức độ chịu mài mòn, chịu hoá chất, chịu lạnh, chống cháy… Dây có nhiều loại, nhiều kích cỡ và phục vụ nhiều mục đích khác nhau. Việc sử dụng một loại dây cho nhiều mục đích khác nhau (trèo, đu, kéo …) cần phải hết sức hạn chế. Do đó, lựa chọn đúng loại dây mình cần có ý nghĩa quan trọng, cả về sự an toàn, tiện dụng, phù hợp với số tiền bỏ ra. Để lựa chọn đúng dây mình cần, có lẽ một số thông tin sau sẽ giúp ích rất nhiều cho bạn.
* DÂY ĐỘNG, DÂY TĨNH (Dynamic Rope vs Static Rope)
+ DÂY ĐỘNG: có thể dãn dài ra theo một mức độ nhất định (tỷ lệ phần trăm có thể kéo dài khi tải một tải trọng tĩnh, thường ở mức 6,5% kéo dài của tải trọng 80kg).Dây được thiết kế như vậy để giảm thiểu và hấp thụ lực tác động vào cơ thể khi bị rơi từ trên xuống, làm cho việc “bị rơi” trở nên nhẹ nhàng và an toàn hơn, tránh được chấn thương do lực tác động đột ngột.
+ DÂY TĨNH: Không dãn dài, thường dùng để tụt dây (rappelling), cứu hộ (recuse), loại này Quân đội, công an và các lực lượng cứu hộ hay dùng. Bạn không nên dùng loại này để leo núi. * DÂY ĐƠN, DÂY ĐÔI VÀ ”2 NỬA DÂY”
– DÂY ĐƠN (Single Rope): là loại phổ biến nhất Loại này tuy thuộc vào nhu cầu của người sử dụng để chọn dây: Đường kính dây, chiều dài dây. Thông thường, người ta thường chọn dây có đường kính 10 – 11mm vì dây to, dễ sử dụng với các thiết bị khác như thiết bị hãm (Belay device) hay cầm nắm. – Half Ropes và Twin Ropes: Khủng hơn nhưng ở Việt Nam ít dùng.
* CHỈ SỐ UIAA
– Chỉ số này đánh giá số lần rơi mà dây thừng có thể chịu đựng được. Là phương pháp đo lường sức bền, và nó được giả định trong tình huống xấu nhất là rơi nghiêm trọng. Đánh giá này dựa trên số lần rơi mà 1 dây thừng có thể chịu nếu nó không có bất kì 1 khuyết điểm nào, nhưng những lần rơi này không tương đương với việc ngã khi leo núi thông thường. Nó được mô phỏng bằng 1 quả cân 120 pao buộc vào dây thừng, sau đó thả từ độ cao 7.5 feet (phía trên 1 móc khóa an toàn (carabiner) được gắn với 1 cái “Stimulated belay” ). Việc mô phỏng 1 lần rơi với các tác động lớn hơn rất nhiều so với việc ngã trong quá trình leo núi điển hình. Càng được đánh giá cao, thì dây thừng càng chắc chắn. Nếu một sợi dây thường được đánh giá UIAA ở mức 8, điều đó có nghĩa là nó rất có thể sẽ chịu được nhiều hơn 8 lần rơi, bởi nó đã vẫn trụ vững được sau 8 tình huống rơi giả định tồi tệ nhất rồi. Thường là khi sợi dây được đánh giá cao đồng nghĩa với việc tuổi thọ của nó sẽ dài hơn trước khi cần được cho “nghỉ hưu”, tuy nhiên dây thừng của các bạn cần luôn được kiểm tra bởi việc việc sử dụng của bạn khác xa với mô phỏng (dây bị cọ xát vào đá sắc có thể sẽ làm hỏng dây thừng của các bạn).
* LỰC TÁC ĐỘNG
– Một thông tin quan trọng nữa đó là lực tác động (Impact force). Đó là lực tác động lên người sử dụng (người leo núi, đu dây hoặc vật treo vào dây) khi bị ngã. Lực tác động càng nhỏ, lực tác động lên người leo núi, đu dây khi bị ngã càng nhỏ. Cụ thể hơn, khi bị ngã khi đang leo núi, bạn được dây bảo hiểm vì bạn được buộc vào dây và móc vào neo, trọng lực của bạn sẽ làm căng dây và xuất hiện một lực tác động ngược lại cơ thể bạn. Đó là lý do bạn nên chọn dây có lực tác động Impact Force thấp để giảm thiểu khả năng tổn thương. Impact Force thường chỉ để nói về Dynamic Rope (thừng động) vì thừng động có khả năng co giãn, đàn hồi. Không thấy (ít thấy) nói về Static Rope (thừng tĩnh) Thông số về dây “điển hình” thường thấy nhất trên thị trường.
