- Phân loại bếp dã ngoại
- Một số điểm cần lưu ý khi mua bếp dã ngoại
- Lưu ý sử dụng chung cho các loại bếp dã ngoại
1. Phân loại bếp dã ngoại
Chọn một chiếc bếp dùng cho leo núi, dã ngoại phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Bạn muốn tìm một chiếc bếp cá nhân hay dùng cho nhiều người, bạn muốn nó xếp gọn thế nào, sử dụng nhiên liệu gì,….
Vài loại bếp hiện nay:
Bếp sử dụng nhiên liệu khí (Bếp gas) : Loại bếp dễ sử dụng, hiệu suất cao và chi phí thấp. Sử dụng nhiên liệu là khí Gas. Bếp gas có nhều kích cỡ, đa số các bếp gas dùng cho dã ngoại, cắm trại có kích thước nhỏ gọn, với khối lượng vài trăm gram, có loại nhẹ vọn vẹn chỉ 100g. Bếp gas được chia làm 2 loại là bếp gas tích hợp và bếp gas rời Bếp gas tích hợp: Như cái tên của nó, đây là bếp tích hợp bình nhiên liệu và bếp và đôi khi còn có chắn gió (gắn liền vào nhau), loại này thường sẽ có thiết bị điều chỉnh áp suất và tương đối nặng hơn so với những mẫu còn lại, độ linh động thấp vì kích thước lớn. Bếp gas rời: loại này nhỏ gọn hơn, tuy nhiên phần đế đa số thiết kế lược giảm, có thể tự đứng hoặc cần kết hợp với bình gas chuyên dụng để đứng. Nếu bạn không có bình gas chuyên dụng thì nên cân nhắc những loại có kích thước đế rộng, có thể tự đứng và chịu lực tốt.
Ưu điểm của bếp gas:
- Nhỏ gọn
- Không cần mồi lửa, bắt lửa nhanh chóng
- Ngọn lửa đều, dễ điều chỉnh – vì là loại nhiên liệu khí nên van tiết lưu được thiết kế tỉ mỉ, dễ dàng điều chỉnh và chính xác
- Một số bếp gas (Bếp gas tích hợp có bộ đo áp xuất) giúp cung cấp một lượng nhiệt ổn định trong thời gian dài trong những điều kiện môi trường khắc nghiệt.
- Hầu hết các loại bếp không cần sử dụng với tấm chắn gió
Nhược điểm:
- Bếp gas càng nhỏ gọn thì khả năng tự đứng càng thấp
- Độ tương thích không cao: Đa số các bếp gas rời sử dụng bình gas chuyện dụng, nhưng không phải dễ tìm và không phải quốc gia nào cũng có. Nếu muốn dùng với bình Gas mini ở Việt Nam phải có thêm đầu chuyển đổi
- Trong thời tiết lạnh, nếu bếp không có bộ điều chỉnh áp xuất thì hiệu xuất nhiệt sẽ giảm
- Chi phí nhiên liệu cao
- Rủi ro cháy nổ cao nhất trong 3 loại bếp
Bếp cồn (Hay bếp dùng nhiên liệu lỏng): Loại bếp này nhỏ gọn, có khoang chứa cồn hoặc có đường nối dẫn nguyên liệu lỏng từ chai trực tiếp vào bếp. Nói là nhiên liệu lỏng nhưng bếp thường được khuyến cáo sử dụng với cồn vì sự an toàn. Các loại nhiên liệu lỏng có thể là xăng, cồn, dầu hỏa,… nhưng để an toàn ta nên chọn cồn thay vì xăng. Đây là loại bếp dễ bắt lửa – dễ mỗi lửa. Nhiên liệu cháy sạch, dễ dàng vệ sinh và cất giữ. Đồng thời có kích thước siêu nhỏ gọn và trọng lượng nhẹ thích hợp cho những chuyến trekking, leo núi. Hầu hết các mẫu bếp cồn đều cần mồi lửa, chúng rất dễ bắt lửa nên chỉ cần đánh lửa là bạn có thể dễ dàng khởi động bếp cồn.
Ưu điểm:
- Bếp cồn đơn giản, dễ vệ sinh, dễ bảo trì
- Kích thước nhỏ gọn, trọng lượng nhẹ
- Nhiên liệu dễ tìm, thích hợp với những chuyến đi xuyên quốc gia
Nhược điểm:
- Cần phải có tấm chắn gió
- Việc điều chỉnh ngọn lửa khó hơn so với bếp gas.
- Phải chăm nhiên liệu thường xuyên (Nếu khoang nhiên liệu nhỏ thì hơi tốn công một tí)
Bếp dùng nhiên liệu rắn (Củi, cồn khô): Nếu bếp gas thì phải nối với bình gas (Không đồng nhất giữa các đất nước), bếp cồn thì bạn phải mang cồn theo và lượng cồn thì có hạn thì bếp củi sẽ đáp ứng được nhu cầu thích nghi mọi nơi mọi lúc và nguồn củi thì có thể tìm thấy ở mọi nơi. Nếu bạn cần sự dọn nhẹ, linh hoạt thì bếp củi là một gợi ý không thể hoàn hảo hơn. Bếp củi có nhiều phân khúc giá, càng nhẹ, xếp càng gọn thì giá càng cao. Sẽ có bạn suy nghĩ nếu dùng bếp củi thì đốt luôn đống lửa cho xong. Nhưng sẽ có một số trường hợp như nếu chỉ có nhu cầu nấu ăn, đun nước cho 1 người, hoặc chỉ để đun nước pha cà phê sáng, hay đơn giản hơn là nơi cắp trại không đủ diện tích cho một đống lửa lớn, hay gió quá lộng không mồi lửa được (bếp chuyên dụng sẽ có chắn gió đó). Thì bạn phải dùng đến những loại bếp nhỏ hơn.
Ưu điểm:
- Bếp đơn giản, xếp gọn, nhẹ
- Nhiên liệu dễ tìm trong tự nhiên
Nhược điểm:
- Phải mồi lửa, nhóm lửa
- Việc vệ sinh bếp không dễ như bếp dùng nhiên liệu lỏng và khí
2. Một số điểm cần lưu ý khi mua bếp dã ngoại
- Trọng lượng bếp: Tất nhiên là càng nhẹ thì càng tốt rồi, đối với các “backpack-er” thì càng nhẹ, càng gọn sẽ càng thích. Tuy nhiên mặc dù gọn nhẹ là tiêu chí ưu tiên nhưng cũng nên xem xét cân bằng với những yêu tố sau nhé.
- Hiệu suất tiêu thụ nhiên liệu: Thường dùng để so sánh giữ các bếp cùng loại với nhau. Được hiểu đơn giản là cùng một loại nhiên liệu thì bếp nào sẽ cháy lâu hơn. Thường thông số này không được thể hiện chính xác trên bao bì sản phẩm mà chỉ qua thực nghiệm và kinh nhiệm. Bạn có thể tham khảo trên những diễn đàn, group outdoor.
- Hiệu suất nhiệt: Đánh giá khả năng đun sôi nước theo thời gian của bếp. Thông số này nếu so sánh giữa các bếp cùng loại thì không có sự khác biệt lớn. Bạn có thể sử dụng thông số này khi không biết nên mua bếp gas hay bếp cồn
- Bếp gas: Đun sôi nước nhanh chóng, khả năng điều chỉnh lưu lượng tốt
- Bếp Cồn: Đun sôi nước nhanh, dùng để nấu ăn tốt nhưng cần thêm chắn gió để hiệu suất nhiệt tối đa
- Chân đế: Chân đế là phần quan trọng cần chú ý khi chọn bếp. Bởi một số bếp gas có phần chân đế bị lược giảm không đứng được nếu không có bình gas chuyên dụng. Chân đế càng chắc chắn, càng rộng thì càng chịu lực tốt. Nếu bếp không có chân đế chắc chắn hoặc chân đỡ quá thấp thì cần có thêm chắn gió.
3. Lưu ý sử dụng chung cho các loại bếp dã ngoại
- Không nấu ăn trong lều.
- Nếu dùng bếp nhiên liệu khí cần kiểm tra xem ống dẫn, các van và bình chưa nhiên liệu có bị rò rỉ không.
- Đặt bếp ở bề mặt bằng phẳng.
- Nên có chắn gió với bất kỳ bếp nào (Trừ khi bạn tậu một bộ có sẵn chắn gió).
- Nên sử dụng đánh lửa để mồi lửa bởi nếu lỡ có ướt thì bạn vẫn dùng được.
- Lưu ý mang theo cồn nếu bạn sử dụng bếp cồn, và tránh làm đổ nhiên liệu trên da bạn.
- Đối với bếp gas nếu sử dụng ở vùng khí hậu lạnh nên giữ ấm bình gas để áp lực trong bình không bị giảm xuống.
Phù hợp cho Bếp sử dụng nhiên liệu khí Bếp sử dụng nhiên liệu lỏng Bếp sử dụng nhiên liệu rắn Thời tiết lạnh/ ở những nơi cao x (Bếp gas hoặc bếp gas tích hợp) x Nhóm nhiều người x (Bếp gas tích hợp) x Đun nước x x x Nấu ăn x x x Bếp dùng cho leo núi, trekking (Nhẹ) x x x Du lịch nước ngoài x
